Là
một vùng đất cổ có cư dân sinh sống từ thời văn hóa Sơn Vi, huyện Thanh Chương
là một vùng đất từng được Tiến sỹ Bùi Dương Lịch đánh giá là "đẹp nhất xứ
Hữu Kỳ" (từ Quảng Nam trở ra) nay là vùng đất đang phát triển, đáp ứng tất
cả các nhu cầu của du khách nhưng hấp dẫn nhất là du lịch tâm linh, du lịch
khám phá, du lịch sinh thái...
Nơi lưu
giữ nhiều di tích linh thiêng
Từ Vinh, theo Quốc lộ 46 khoảng gần 40km bằng đường bộ, bạn sẽ
được đền đến một vùng di sản ở hai bên bờ sông Lam của huyện Thanh Chương. Lấy
cầu Rộ làm trung tâm trong vòng bán kính 4 km là các di tích cấp Quốc gia nổi
tiếng như Nhà thờ dòng họ Lê Kim thuộc xã Ngọc Sơn (sát ngay Cầu Rộ) nơi Bác Hồ
từng sinh sống thuở thiếu thời khi người theo cha về dạy học vào đầu thế kỷ XX.
Qua Cầu Rộ là Đền Bạch Mã thuộc xã Võ Liệt, di tích cấp quốc gia công nhận năm
1993 - một trong tứ linh đền của xứ Nghệ (nhất Cờn, nhì Quả, tam Bạch Mã, tứ
Chiêu Trưng). Ở đây còn có Đình Võ Liệt, di tích cấp Quốc gia công nhận năm
1988, được coi là Văn Miếu của huyện Thanh Chương, nơi thành lập chính quyền Xô
Viết đầu tiên và duy nhất trong cao trào cách mạng 1930 - 1931. Từ Cầu Rộ theo
đường tỉnh lộ 533 khoảng 2 km đến xã Thanh Chi có di tích nền Tế cờ của Sỹ phu
Trần Tấn mở đầu cho cuộc khởi nghĩa Giáp Tuất (1874). Cạnh xã Thanh Chi là làng
Lai Nhã (nay thuộc xã Thanh Khê) là quê hương của ông đồ Hồ Sĩ Tạo - một trí
thức gắn với nhiều giai thoại rất cần tìm hiểu thêm... Từ Cầu Rộ theo Quốc lộ
46 ngược về phía bắc dưới chân núi Nguộc là quần thể khu mộ Tổ của dòng họ
Nguyễn Cảnh nức tiếng của Nghệ An. Ngoài khu mộ này còn có 2 di tích cấp quốc
gia và nhiều di tích cấp tỉnh thờ Quân công Nguyễn Cảnh Huy, Nguyễn Cảnh Hoan (Trịnh
Mô) và nhiều hiền tài của dòng họ như Đền Hữu (Thanh Yên), Nhà thờ và phần mộ
Nguyễn Cảnh Huy, Đền Vạn (xã Thanh Hưng, Thanh Ngọc, Thanh Văn)... Cùng với hệ
thống di tích phong phú với 14 di tích cấp Quốc gia, 37 di tích cấp tỉnh huyện
Thanh Chương cũng đã khôi phục các lễ hội thu hút nhiều du khách như lễ Khai hạ
ở Đền Bà Chúa Chè ngày mùng 7 tháng Giêng, lễ hội Đền Bạch Mã vào các ngày
9,10/2 âm lịch, Lễ hôị Đền Bà Chúa 2,3/3 âm lịch, lễ hội truyền thống kỷ niệm
Xô Viết Nghệ Tĩnh vào ngày 1/9 hàng năm.

Vật cù tại Lễ hội đền Bạch Mã
... nơi
có nhiều phong cảnh đẹp cần khám phá
Như đã nói ở trên Thanh Chương là một vùng đất cổ, non nước hữu
tình, các nhà khảo cổ đã tìm được di chỉ văn hóa Sơn Vi ở đồi Dùng, đồi Rạng.
Cả huyện có diện tích 116 000 ha nhưng có đến 5 con sông chảy qua, từng được
coi là quê hương củ 36 bến đồ. Ở đây có
nhiều hình sông thế núi đẹp và hùng vĩ như Sông Lam - Núi Nguộc, có dãy Giăng
Màn (tên gọi dãy Trường Sơn đoạn qua Thanh Chương) với nhiều đỉnh cao hơn 1000
m như Mũi Thuyền, Vũ Trụ với rừng nguyên sinh còn nguyên vẹn 7 tầng sinh thái
có nơi chưa một dấu chân người. Có thác Lơ Lụa với dòng nước trắng xóa đổ từ độ
cao hơn 150 m, có Thác Cối đã thu hút rất nhiều du khách gần xa. Từ một huyện
đơn tộc người, từ năm 2004 đã có thêm đồng bào các dân tộc Thái , Khơ mú từ
Tương Dương về làm ăn sinh sống làm phong phú thêm bản sắc văn hóa. Nơi đây còn
có dấu tích của Thủ phủ Châu Hoan thuộc xã Phong Thịnh nơi ghi dấu tuổi ấu thơ
của vua Đinh khi thân phụ người làm Thứ sử Châu Hoan; dấu tích của Bãi Trận
(thuộc xã Thanh Hòa) nơi được cho là chỗ hội quân của Lê Lợi khi hành quân vào
Nghệ và các dấu tích gắn với cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, khở nghĩa Vụ Quang như
Thành Bình Ngô, thành Lục Niên, căn cứ Bồ Lư.
...và
là nơi có nhiều đặc sản nổi tiếng.
Từ xa xưa Thanh Chương đã nổi tiếng với nhiều sản vật. Có lẽ
không ai là không biết những câu ca và thành ngữ như: "nhút Thanh Chương,
tương Nam Đàn", "cá mát Sông Giăng, lòng chợ Phuống...",
"ngon khoai chợ Rộ, ngọt măng Chợ Chùa". Ngoài các sản vật này Thanh
Chương còn nổi tiếng với trám đen, cam bù, cam sen Cát Ngạn, cam đặc sản của
các Tổng đội TNXP 2, 5. Từng nổi tiếng là đất chè hiện toàn huyện có hơn 3000
ha chè công nghiệp và hàng trăm ha chè thực phẩm của 3 xí nghiệp ché ( chiếm
3/4 diện tích và sản lượng chè cả tỉnh) và ở các vườn hộ gia đình. Các đồi chè
như hình bát úp luôn xanh tốt mướt mát đến tận chân trời, kỳ thú như nơi tiên
cảnh. Từ tiềm năng về đất đai và nguồn nhân lực, nhờ phong trào xây dựng NTM
những năm gần đây Thanh Chương đã có phong trào cải tạo vườn tạp xây dựng vườn
VAC, hình thành nhiều trang trại, gia trai chăn nuôi gia súc, gia cầm, đã và
đang có hiều mô hình lớn về chăn nuôi gà để xây dựng thương hiệu "Gà Thanh
Chương". Trong bối cảnh hội nhập
hôm nay các sản phẩm từ các vườn hộ, các trang trại gia trại của Thanh Chương
đã và sẽ tiếp tục có mặt trên thị trường trong và ngoài tỉnh.

Đồi chè ở Xí nghiệp chè Ngọc Lâm

Cam sen ở Cát Ngạn
...di
chuyển, nghỉ ngơi...
Tùy theo điểm xuất phát mà du khách có thể chọn phương tiện đến
với Thanh chương cho mình. Có thể đến bằng xe khách, xe buýt. Mỗi phương tiện
có lịch trình khác nhau, điểm đến khác nhau. Xe khách của các nhà xe đều có
thông báo điểm đến là Dùng, Thanh Chương hoặc Chợ Chùa, Trại 6. Xe buýt có 2
tuyến chính của nhà xe Đông Bắc qua Nam Đàn về Thanh Chương qua Dùng, Rạng rồi
ngược về Đô Lương, tuyến của nhà xe Phương Thảo qua cầu Dùng lên chợ Chùa, qua
Trại 6 rồi đến Anh Sơn. Du khách cũng có thể đến Thanh Chương băng phương tiện
cá nhân vì đường rất tốt. Từ một địa bàn được coi là tứ tắc, "mờ bụi
đỏ", cách đây 20 năm không có đường nhựa, nay Thanh Chương có gần 500 km
đường nhựa, hàng trăm km đường bê tông đạt chuẩn, đường nhựa đã đến trung tâm
39/40 xã. Có 3 tuyến đường nhựa chạy dọc huyện gồm QL 46, tỉnh lộ 533 và đường
Hồ Chí Minh với nhiều tuyến đường ngang nối các con đường nay với nhau cơ bản
cũng được rải nhựa, bê tông. Du khách cũng có thể thuê xe ôm, xe máy hay taxi
khám phá các điểm....Đến Thanh Chương bạn có thể nghỉ tại thị trấn Dùng với hệ
thống nhà nghỉ khách sạn phong phú, giá cả phải chăng. Tại các thị tứ, trung
tâm vùng cũng đều có nhà nghỉ và dịch vụ tiện lợi hoặc bạn có thể nghỉ tại các
nhà dân miễn phí vì người Thanh Chương rất đôn hậu, hiếu khách.

Đỉnh Tháp Bút

Thác Lơ xã Thanh Hương
Mùa Xuân là mùa của lễ hội, du lịch. Trong bối cảnh xã hội phát
triển các nhu cầu về đời sống tâm linh, tìm hiểu khám phá, trải nghiệm đang
được nhiều người quan tâm bạn hãy về với vùng đất này theo dìu dặt, ấm êm câu
hát đã đi vào lòng người: Thanh Chương mời bạn về thăm"...
Trần Đình Hà
|